Η αρχαία Ρώμη ήταν η πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ένας πολιτισμός που διήρκεσε πάνω από χίλια χρόνια και συνέβαλε στις σύγχρονες γλώσσες, το πολίτευμα, την αρχιτεκτονική, το δίκαιο και σε πολλούς άλλους τομείς. Η Αρχαία Ρώμη αναφέρεται στον ρωμαϊκό πολιτισμό από την ίδρυση της ιταλικής πόλης της Ρώμης τον 8ο αιώνα π.Χ. έως την κατάρρευση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας τον 5ο αιώνα μ.Χ. Περιλαμβάνει το Ρωμαϊκό Βασίλειο (753–509 π.Χ.), τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία (509–27 π.Χ.), τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (27 π.Χ.–395 μ.Χ.) και τη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μέχρι την πτώση της δυτικής αυτοκρατορίας.
Η Ρώμη ξεκίνησε ως ένα μικρός οικισμός, παραδοσιακά χρονολογημένος από το 753 π.Χ., δίπλα στον ποταμό Τίβερη στην ιταλική χερσόνησο. Ο οικισμός εξελίχθηκε σε πόλη και πολιτεία της Ρώμης και έφτασε να ελέγχει τους γείτονές του μέσω ενός συνδυασμού συνθηκών και στρατιωτικής ισχύος. Τελικά ήλεγχε την ιταλική χερσόνησο, αφομοίωσε τον ελληνικό πολιτισμό της νότιας Ιταλίας (Magna Grecia) και τον ετρουσκικό πολιτισμό, και έγινε κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή της Μεσογείου και σε μέρη της Ευρώπης.
Ο αρχαίος ρωμαϊκός πολιτισμός έχει συμβάλει στη σύγχρονη γλώσσα, θρησκεία, κοινωνία, τεχνολογία, νόμο, πολιτική, κυβέρνηση, πόλεμο, τέχνη, λογοτεχνία, αρχιτεκτονική και μηχανική. Η Ρώμη επέκτεινε τον στρατό της και δημιούργησε ένα σύστημα διακυβέρνησης που ονομάζεται res publica, η έμπνευση για σύγχρονες δημοκρατίες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία.
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν πρωτίστως ένας πολυθεϊστικός πολιτισμός, που σήμαινε ότι οι άνθρωποι αναγνώριζαν και λάτρευαν πολλαπλούς θεούς και θεές. Ο κύριος θεός και θεές στη ρωμαϊκή κουλτούρα ήταν ο Δίας, ο Juno και η Minerva.
Οι αρχαίοι Ρωμαίοι κατέκτησαν γη στην Ευρώπη και τη βόρεια Αφρική, έχτισαν δρόμους και υδραγωγεία και διέδωσαν τα λατινικά, τη γλώσσα τους, παντού.
Σύμφωνα με το μύθο, η Ρώμη ιδρύθηκε το 753 π.Χ. από τον Ρωμύλο, γιο του Ρωμαίου θεού του πολέμου, Άρη. Ο μύθος αναφέρει ότι ένας απειλούμενος τοπικός βασιλιάς διέταξε τον Ρωμύλο και τον δίδυμο αδελφό του Ρέμο να εγκαταλειφθούν στην όχθη του ποταμού Τίβερη. Αν και βρέφη, το ζευγάρι επέζησε στην τοποθεσία που θα γινόταν η Ρώμη, χάρη στην καλοσύνη από τους ντόπιους, τον θεό Τιβερίνο και το πιο διάσημο, τη φροντίδα από μια λύκα που παρείχε καταφύγιο και γάλα στα μικρά.
Ο ρωμαϊκός στρατός πολέμησε πολλούς πολέμους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κατακτώντας πρώτα όλη τη σημερινή Ιταλία. Το 146 π.Χ., κατέστρεψαν την πόλη της Καρχηδόνας (στη σύγχρονη Τυνησία, στη βόρεια Αφρική), η οποία ήταν ο μεγαλύτερος αντίπαλος της Ρώμης για το εμπόριο στη δυτική Μεσόγειο Θάλασσα. Στη συνέχεια, κατέκτησαν την Ελλάδα. Μέχρι το 117 μ.Χ., η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία περιελάμβανε τη σημερινή Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα, Αίγυπτο, Τουρκία, τμήματα της βόρειας Αφρικής, Αγγλία, Ρουμανία και άλλα. Κάποια στιγμή, ένας στους τέσσερις ανθρώπους στον κόσμο ζούσε υπό τον έλεγχο της Ρώμης.
Η κληρονομιά της αρχαίας Ρώμης είναι εμφανής σε όλο τον κόσμο σήμερα, από τεράστια αθλητικά στάδια μέχρι τον τρόπο με τον οποίο ψηφίζουμε πολιτικούς.
